Hoe staat de Zuid-Oosterkerk ervoor?

Tekst: Anneke de Nobel
Bron: Digitale Wijkkrant Haarlem-Oost

In 1935 besloot B&W van Haarlem een stuk grond beschikbaar te stellen aan het gereformeerd kerkbestuur. Het ging om een perceel aan de Richard Holkade, hoek Diepenbrockstraat.

Foto: Ada Howell

Op dat perceel werd een kerk gebouwd naar de hand van architect Boeyinga. Het werd een gebouw in de stijl van de Amsterdamse School.

Van het begin af aan onderhield de kerk nauwe betrekkingen met de Aeneas Mackayschool aan de Zomervaart. Zo vonden er onder andere activiteiten in de kerk plaats voor leerlingen en andere kinderen uit de buurt.Op deze foto is daar weinig van te zien, waarschijnlijk staat het gebouw -net voltooid- te pronken in een lege omgeving.

Later werd het een gebedshuis voor de Pinkstergemeente. Ook zij hebben de kerk al lang geleden verlaten. Er was toen sprake van sloop en nieuwbouw van een tiental woningen. Ook dit plan is in de ijskast gezet. De kerk staat niet op de lijst van Rijksmonumenten, daar vond men hem van te weinig waarde voor...

Wat zal er op die plek staan te gebeuren? We blijven het in de gaten houden.

_____________________________________________

Zou die nu echt weggaan????
Nee toch…jammer, al onze jeugdherinneringen worden “gesloopt”.
Ada Howell-Spits.
Ada Howell-Spits (Email) - 22 06 09 - 21:38

Geen zorgen, Ada!
Er is een nieuw bestemmingsplan bedacht voor de Richard Holkade en direkte omgeving. (Vandaar de sloopplannen.) Er is formeel toegezegd dat de voormalige Oosterkerk behouden zal blijven!
Het zal ongetwijfeld in het bestemmingsplan een nieuw rol gaan spelen. Ik heb begrepen dat er word gedacht aan een nieuwe bestemming voor het gebouw. (Weet niet of dat een kerkelijke of andere functie zal betreffen. Is me onbekend.)
Maar eerst zal e.e.a. moeten worden opgeknapt wegens achterstallig onderhoud, zo heb ik ook begrepen.(Het ziet er nu, zag ik laatst, erg armoedig / vervallen uit,zeg ik heel eerlijk.)
Er is niet teveel aan gebeurd! (Herinner mij nog goed dat ‘‘buurman hr. Jaap Haak’‘ ooit al het buiten-schilderwerk deed, kozijnen etc.)
Nee, Ada. Je herinneringen blijven sowieso en het gebouw blijft het ‘‘tastbare deel’‘ van die herinnering! (Jullie zijn er, tenslotte, ooit allemaal in getrouwd, dus begrijp je zorgen.)
Het was juist zo’n opluchting, vorig jaar weet je nog, toen het bericht kwam dat het kerkje toch kon blijven op die leuke ‘‘driesprong’‘.)
Maar de grote vraag is nu wel: ‘‘hoe ga je zo’n gebouw, straks, zinvol exploiteren? Nu staat het ‘‘renteloos ongebruikt’‘. Dat is jammer. Maar daar komt vast een goede oplossing voor.
Groetjes,
Ron - 23 06 09 - 12:02

Wat een paniek over ons kerkje.Als jullie het nieuws hierover goed zouden hebben gevolgd,wist je dat Prè Wonen het kerkje hebben gekocht en over niet te lange tijd het in de oude staat gaan terug brengen(lees renoveren)Dit alles is al in november 2008 besloten.Alles is te danken aan de omwonenden, waaronder ik zelf.Het plan van Prè is om het een sociale functie te geven.Wie of wat is nog niet bekent maar daar hebben we alle vertrouwen in.Wel komt er direct naast het kerkje nieuwbouw van de Hartekamp op de plaats van het gesloopte Dagcentrum.Hiermee word begonnen na de bouwvak vakantie.Tevreden?
Bep - 23 06 09 - 12:30

Waarom zo’n scherpe reactie, mevrouw? Het was een gewone vraag van Ada! Als ex-Richard Holkade-bewoonster woont zij al jaren buiten Haarlem en wellicht was zij nog niet (niet volledig?) op de hoogte van de aktualiteit?
Wellicht bedoelt u het niet zo, maar waarom zo ‘‘kregelig’‘ reageren? Het was maar een gewone vraag.
U kunt toch ook rustig uw inzet en de feiten nog eens benoemen?
We wachten het allemaal rustig af hoe of wat rondom het kerkje en uiteraard komt u, als omwonende, dank toe voor uw bijdrage inzake instanthouding ervan!
Met vriendelijke groet,
Ron - 23 06 09 - 12:54

Ron, misschien is deze mevrouw gewoon niet zo aardig. Toen een tijdje terug mijn vrouw, die toevallig ook Bep heet, op iets wilde reageren en afsloot met (niet alleen met Bep dat staat zo koud)vriendelijke groet Bep. Kreeg zo ook van ene Bep zo,n nare reactie. Bep moet maar eens de site van Ada bekijken. Dan kan ze zien wat Ada wel in haar mars heeft. Ik ben verdorie voor het eerst boos op deze site.
Met vriendelijke groet Peter.
Peter Ransijn - 23 06 09 - 14:06

Hallo allemaal, zullen we aardig voor onze (oud-)buurtbewoners blijven op deze site? Woorden die zwart-op-wit staan komen nogal eens harder over dan bedoeld…Fijne zonnige dag verder!
Redactie - 23 06 09 - 14:22

Helaas, wat één vraag niet teweeg kan brengen.
Ik was inderdaad (een beetje) op de hoogte van wat er stond te gebeuren want ik lees deze site met regelmaat.
Ik kreeg nu alleen de indruk dat de plannen toch weer waren veranderd.
Het was van mijn kant “gewoon” een vraag met toch wel medelevende antwoorden.
Geen rancunes, ik wens iedereen een fijne vakantie voor zover…
Groetjes Ada uit Ommen.
Ada Howell-Spits - 23 06 09 - 15:11

Graag bevestig ik de aankoop van de Zuid-Oosterkerk door Pré wonen. Ook dat wij van plan zijn de kerk een sociale bestemming te geven. Hierover lopen met enkele gegadigden gesprekken waarover ik in dit stadium nog niets kan zeggen. Wel kan ik laten weten dat het casco (dit is de schil van het gebouw en de contructie zeer spoedig worden opgeknapt. De plannen hiervoor zijn klaar en de opdracht is verstrekt. Voor informatie kan eenieder contact telefonisch contact met mij opnemen. Het telefoonnummer is 0887700341. Met vriendelijke groet, Jos Derissen, Wijkconsulent Pré Wonen.
Jos Derissen (Email) - 23 06 09 - 17:21

Als “kleine” zus van Ada weet ik wel dat de kerk behouden zal blijven en dat hij een maatschappelijke e/o sociale functie zal krijgen. Ik ben heel erg blij dat dát stukje jeugd in ieder geval overeind blijft. Het is zo’n schattig kerkje. Het was vroeger zó mooi met glas in lood in alle ramen. Prachtig. Ik ben Pré wonen zeer dankbaar dat zij nog een stukje geschiedenis willen behouden. Onder de url stop ik nog even een foto uit 1973 van de binnenkant van de kerk.
Groeten,
wil (Email) (URL) - 23 06 09 - 22:36

Ach, laat ik er nog eens een leuke herinnering aan spenderen, toen de bedoelde kerk nog volop functioneerde in z’n gecombineerde kerkelijke en buurt-sociale functie. (Kom ik zo verder op.)
Het was midden jaren zestig. Als kind speelde ik met mijn vrienden rondom de kerk, of in de ‘‘bloedkuil’‘, etc. Die ‘‘bloedkuil’‘ lag op de plaats waar nu de Hendrik Andriessen-Mavo staat.
Herinner me nog goed, toen ik weer eens langs het kerkje liep, dat ik dan weleens het orgel hoorde spelen, als de organist zat te oefenen.
Dan ‘‘sneakte’‘ ik even het halletje in om voor de deuropening stilletjes te luisteren naar het prachtige orgelspel, wat mij ter ore kwam.
Ik kwam er mede op, omdat Wil die leuke foto weer ‘ns plaatste en het Flentrop-orgel, mede, goed zichtbaar is! (Erg interessant voor mij, als orgelliefhebber, en wellicht enkele mede liefhebbers die deze site ook ‘‘bevolken’‘.)
Ik weet dat het orgel is verkocht aan een andere kerk, elders. Meen dat het helaas ‘‘in delen’‘ is verkocht, dus het bestaat niet meer als een geheel. (Dat is wel jammer, bij geval.)
Ook vraag ik mij ineens af of de luidklok (of klokken?) nog altijd in het torentje hangen? Kan iemand dat vertellen? Ik herinner mij niet dat ik ooit klokgelui uit het torentje hoorde?
En die ‘‘Maatschappelijke buurt-functie’‘ had het gebouw in de jaren zestig zeker! Ik meen dat er z.g. figuurzaag-lessen werden gegeven in het bij-gebouwtje, tegen de kerk aangebouwd.
Als ik mij nog goed herinner, schreef mijn oud buurtkameraad van weleer en (hyves) makker, Ed Post, daar ooit hier al eens iets over. Dus ja!
Zo klein als het kerkje was (en is), zo markant stond het zowel in het religieuze leven, tevens in het buurt-sociale leven als ‘‘buurt-bindende factor’‘ en ook jonge buurtbewoners, gelovig of niet, er altijd terecht konden om, nogmaals, bv. figuurzaaglessen te krijgen. De kerk stond open voor ieder, zo meen ik mij te herinneren.
Maar of het die status weer krijgt, dat moeten we afwachten. Plannen zat. We mogen allang blij zijn dat het unieke gebouw mag blijven staan.
Zelfs voor mij, als ‘‘buiten-kerkelijke’‘ is dat best goed nieuws en leuk, want het hoorde zo bij mijn (’‘ons’‘) buurtje van weleer, he?
En wat Wil zegt is terecht: het is een leuk gebouwtje en mag zeker blijven! Het staat niemand ‘‘in de weg’‘. Dus open houden!!!
Er wordt al veel teveel gesloopt wat ons aan ‘‘vroeger’‘ herinnert. Zo vind ik het nog altijd een ‘‘niet te dempen ramp’‘ dat de Spaarnekerk werd gesloopt. Was ook zo’n markant en mooi gebouw dat het Spaarne ‘‘domineerde’‘.
Door Schalkwijkse boeren ooit bekostigd. Een schepping van architect Margriet. (Leerling van Pieter (?) Cuypers, vader van Jos Cuypers, de schepper van de Kathedrale Basiliek Sint Bavo.)
Het Adema-orgel van de Spaarnekerk is voor de sloop, zo weet ik, verkocht aan de Jacobskerk in Den Haag. Sindsdien beschikken ze daar over een sterk uitgebreid instrument. Klinkt mooi!)
De klokken hangen, sedert 1982, dan wel kort daarna, in de z.g. ‘‘Mannen-toren’‘ van de Kathedrale Basiliek van Sint Bavo.
Die 3 behouden klokken van de Spaarnekerk, als ze worden geluid, doen mij nog immer, als ‘‘de wind west is’‘, herinneren aan de Spaarnekerk van weleer, zoals het vroeger over de Burgwal en omgeving klonk en nu over de Leidse-buurt.
Maar de spits??? Tja… Architect Margriet (Margrie?) had niet kunnen bevroeden dat ‘‘zijn piek’‘ op een ‘‘vreet-tent’‘ zou belanden…
De lucht van wierrook heeft plaatsgemaakt voor de lucht van gefrituurde sate-kroketjes… Tja… het is nog altijd wennen, hahahaha…
Nee! Dan mag architect Boeienga, creator van o.a. ‘‘de Richard Holkade-kerk’‘, blij zijn dat zijn unieke schepping compleet mag blijven staan en weer ‘‘getransformeerd’‘ zal worden (?) naar het oorspronkelijk bestek. Het is goed!
Met vriendelijke groet,
Ron - 23 06 09 - 23:41

Dat klokje waar Ron het over heeft, stond vroeger op de huishoudschool achter de bloedkuil. Onze kerk heeft nooit een luidklok gehad. Over maatschappelijke functie gesproken, ik ben nog in de kerk naar school gegaan. Ik ging destijds naar de Prinses Christina School. Die werd toen opgericht en het eerste jaar zaten wij in de lokalen van de kerk op school.Dat was vreselijk leuk. De kosteres , mevrouw Boelee verzorgde de koffie voor de leraren. Ja dat kon toen allemaal. Lekker kneuterig. Heerlijk !! Nog even een oud fotootje van de kerk uit 1971 onder de url.
Nogmaals groetjes,
wil (URL) - 23 06 09 - 23:53

Zoals Ron hierboven al even aanhaalde, was er zo’n 40 jaar geleden een soort van jeugdsoos in de twee bijgebouwtjes van deze kerk.
Ik was geen kerkganger, maar ik ben wel een aantal jaren lid geweest van deze jeugdsoos.
Natuurlijk had het een religieus tintje, maar dat was helemaal geen probleem. Je deed er van alles, van knip- en plakwerk tot sjoelen. We vonden het echt geweldig.
Hoogtepunt was het jaarlijkse uitje naar Huizen, volgens mij was dat met Pinksteren. We gingen dan met bussen daarheen en werden dan in een soort van tentenkamp gedropt. Samen kamperen in grote tenten, de jonkies bij elkaar en de oudere jeugd bij elkaar. Dat was echt geweldig, spannend, gezamenlijk eten rond een kampvuur. Ik zal nooit de doperwtjes (fietskogels schieten…) en appelmoes vergeten. Op zondag met z’n allen lopend naar de kerk in Huizen waar we een hoop moeite moesten doen om stil te blijven.

Ook mijn oudere zus heeft net als Wil op de Prinses Christina school in het kerkje gezeten en ik zat toen op de Aeneas Mackayschool. Ik kwam dan elke dag langs het kerkje en de leerlingen, en dat vond ik best wel spannend….

Ook zal ik nooit de struiken met rozenbottels vergeten. We plukten ze om ze dan met blaaspijpen weg te schieten. Natuurlijk had ik er wel eens eentje per ongeluk ingeslikt.
Het kerkje had inderdaad van die mooie gebrandschilderde ramen, en om die heel te houden zat daar gaas voor. Natuurlijk vonden we het prachtig om van die papieren pijltjes zo hoog mogelijk in dat gaas te schieten met onze blaaspijpen.

Kortom, ook toen had het kerkje om allerlei manieren een grote sociale functie. Ik ben dan ook blij dat dit (voor ons belangrijke) buurtmonument behouden blijft.

Grtx,
Ed Post.
Ed Post - 25 06 09 - 20:42

En ook is de consistorie van dit kerkje gebruikt door de Van Zeggelenschool om daar een aantal van hun leerlingen te plaatsen ivm ruimtegebrek. Ik was er daar één van. En dan was je bevoorrecht want je mocht dan met ballpoint schrijven ipv pen/inkt.
Carel
Carel de Hond (Email) - 08 02 10 - 16:17

En toen is Carel bekeerd Hij kreeg het licht te zien
ahahhahaha Sorry Carel als hij een patatje kwam eten dan ging hij eerst bidden.
dan zei hij lieve heer ik houd het kort anders pikken ze het patatje van mijn bord.
aad ipenburg (Email) - 08 02 10 - 16:51

Nou Aad, je weet als geen ander dat ik weinig met het geloof op heb. Maar “gooi er nog maar even een slaatje in” en geef Jan Mouter maar “een eindje rechtuit”. Weet je dit nog?
Carel (Email) - 26 02 10 - 11:32

Het was een leuke tijd Carel alleen jammer dat er niet meer mensen reageren zoals de slachthuisbuurt lijkt wel of ze van de aardbodem zijn verdwenen of ze weten niets van de digitale wijkkrant.
aad ipenburg (Email) - 26 02 10 - 12:57