5 augustus 2011
Door: Ed PostDe Nederlandse Spoorwegen en Haarlem Oost. Wat heeft dit met elkaar te maken buiten het gegeven dat de Hoofdwerkplaats van de NS (nu NedTrain) in Haarlem tegen Haarlem Oost is gelegen? Nou, best wel veel. Na de Tweede Wereldoorlog waren er bij de Hoofdwerkplaats van de NS in Haarlem veel vacatures, welke onder andere werden opgevuld door NS medewerkers van andere NS werkplaatsen in Nederland, zoals Zwolle en Utrecht.
Deze overgekomen medewerkers moesten natuurlijk ook gehuisvest worden, maar dat was in het na-oorlogse Nederland, waar veel woningnood heerste, niet zo makkelijk. Het gebeurde dan ook dat NS medewerkers tijdelijk bij inwoners van Haarlem 'in de kost' gingen. Zo ook mijn vader, die uit Zwolle was overgekomen.
Toen in 1953 de flats rond de Richard Holkade en Henriëtte Bosmanstraat werden opgeleverd had de NS een overeenkomst weten af te sluiten dat een deel van deze nieuwe flatwoningen werden toegewezen aan eerdergenoemde medewerkers van de NS en hun gezinnen. Zo gebeurde het dat deze flats een relatief hoge bezetting van NS medewerkers (onder elkaar veelal 'spoorazen' of 'spoorkezen' genoemd) hadden.
Ook mijn vader kreeg een flatwoning toegewezen op de Richard Holkade, en na oplevering van de flat werd ons gezin de trotse bewoners van nummer 53, op de 4e etage, alwaar een prachtig uitzicht was over het naast het Slachthuis gesitueerde weiland, schooltuintjes en verderop de Slachthuisbuurt.
Het uitzicht vanaf ons balkon in de 60-er jaren
Het uitzicht vanaf ons balkon over de Richard Holkade in de 60-er jaren
Het uitzicht vanaf ons balkon over de Richard Holkade in de 60-er jaren
Ik was toen zelf nog niet geboren, maar de flats in de Hannie Schaftstraat, welke momenteel weer gesloopt worden, en deels de daar tegenoverliggende laagbouw bestonden toen nog niet.
Oude foto van het zuidelijke deel van de Slachthuisbuurt. In 1953 stonden de gebouwen langs de Schipholweg (onderaan de foto) hier nog niet
Het uitzicht moet volgens mij dan ook riant zijn geweest, aangezien ook Schalkwijk nog niet bestond, en je zeer waarschijnlijk de schepen door het Spaarne moet hebben kunnen zien varen.
In die jaren heerste er nog een grote saamhorigheid, en zochten de NS medewerkers en hun gezinnen veelal contact met elkaar, men ging bij elkaar op visite, er werd op elkaars kinderen gepast en verjaardagen en feesten als Sinterklaas werden veel met elkaar gevierd.
Frappant detail is dat zelfs nu nog, na bijna 60 jaar, nazaten van deze NS medewerkers nog steeds contact met elkaar hebben... Deze contacten ontstonden natuurlijk ook met de overige bewoners, en ook hier komt het voor dat er nu nog contacten bestaan met nazaten, maar mijn ervaring is dat dit toch minder is. Hoe het ook zij, de saamhorigheid die men toen kende zou nu ondenkbaar zijn.
In die tijd werd door de bewoners ook wekelijks het trappenhuis geschrobd en de ramen gelapt (wat overigens ook in het huurcontract stond). Daar hoef je nu niet meer mee aan te komen...
Momenteel worden de flats in de Hannie Schaftstraat gesloopt, zodat de eerdergebouwde flats rond de Richard Holkade en Henriëtte Bosmanstraat ze voorlopig nog overleven. Ik schrijf 'voorlopig' omdat ook zij op de nominatie staan om gesloopt te worden.
Voor veel oud-bewoners is deze sloop best wel aangrijpend, en je ziet dan ook dat in diverse media op internet men (weer) contact met elkaar zoekt, en dit alles gezamenlijk beleeft. Ook deze Blog site is hier een gevolg van.
Straks zijn alle flats gesloopt en gaat onze oude buurt een nieuw tijdperk in. Maar de herinneringen blijven, en het is mooi om dit met elkaar te kunnen delen.
Even ''omschakelen'' van de Zuidoosterkerk naar het nieuwe onderwerp met foto's. Maar zeer zeker de moeite van het lezen en bekijken waard, Ed! Je hebt er zin an en van mij mag je!
BeantwoordenVerwijderenLeuk die foto's uit, met name, je prive-verzameling. Ik doel o.a. op het verjaardags-partijtje van je zus Margreet.
Die foto's kende ik nog niet. Vooral het feit dat ze zwart / wit zijn, voegt een extra dimentie aan de nostalgische waarde ervan toe. Zo was het! Ik herken het helemaal weer terug!
Ik herkende direct ook, naast uiteraard jou en je moeder hetgeen geen nader betoog behoeft, Wesselien Teunissen en Kitty Scholten. Wat een tijd, he? Ook mooi vind ik die uitzicht-foto's vanaf jullie balkon. Bevoorrecht om te wonen op de hoogste verdieping, zoals ik ook had gewild!
Ik mis dat royale uitzicht enorm! Hoe bevrijd voelde je je toch op de Richard Holkade met dat idyllische weilandje pal voor je neus, he? Hoe ''opgesloten'' voel ik mij in de straat waarin ik woon en mijn ''blikveld'' wordt begrenst door huizen aan de overkant...
Ja, je woonde er als ''God in'''... Nee! ''God op de Richard Holkade''. De uitdrukking iets verbreed en aangepast aan de bedoeling van mijn schrijven. Laten we de flat ''in zijn laatste dagen'' nog eens extra in ons netvlies opslaan!
Gossie, 1950, haha, ik lag nog op de tekentafel.
BeantwoordenVerwijderenNéé!!! dit was nog dik voor mijn tijd, 1954 kwam ik op deze aardbol.
Maar toch leuke foto's Ed?
De schooltuintjes,Ja" dat heb ik wel meegemaakt.
Aanleg van de Schipholweg, Schalkwijk die er nog niet was, ook Parkwijk. En dan die weilanden, hoe vaak heb ik en mijn toenmalige jeugdvrienden de brandweer niet geholpen, om (ouwe)koeien uit de sloot te halen.
Later werden het sportvelden, het vuilnisbelt, jonge jonge, wat is daar een hoop op geravot door de jeugd, niet wetend wat een giftroep daar lag, en "nu" is het een park.
Als ik zo naar die foto's kijk, denk ik terug aan mijn eigen jeugdfoto,s met of zonder Familie.
In de zomermaanden elke weekend op de fiets naar Zandvoort, de hele Familie was daar dan aanwezig.
Wij zaten altijd bij paviljoen 24 (Kerkman)
Leuk Ed? niet alleen jullie jeugd maar ook dat van mij roept weer herinneringen op.
Leuk Leuk.
Ron M.
Leuk detail ontdek ik ineens op die oude luchtfoto. Die foto moet van de vroege jaren zestig zijn, trouwens, want ik zie het oude Fluor kantoorflat complex er al op staan. Wij hadden er ook ooit een geheel andere naam voor. ''Schuitvlot''. Waar komt eigenlijk die naam ''Schuitvlot'' vandaan? Nooit zo begrepen?
BeantwoordenVerwijderenWie weet hoe oud dat Fluor-gebouw is? Volgens mij 1960 of 1961. Tijdens de verhuizing van de Badhuisstraat naar de Richard Holkade, meen ik mij nog te herinneren dat ze eraan bezig waren. Zekerheid heb ik niet. Ron of Ed? Ook zal ikzelf googelen. Wie weet levert het iets op?
Wat ik nog wel goed herinner zijn die grote z.g. Parambool-schotels door de NTS of de NOS op het dak van die flat geplaatst bij grote evenementen. Dat was in de tijd dat er nog geen P.T.T. toren als straalverbindings (doorgeef-station) was.
4 Enorme schotels bovenop het Fluor-gebouw dak!
Die schotels werden per enorme telekraan er dan altijd opgehesen. Weet niet exact bij welke gelegenheid. Dacht met grote uitzendingen, zoals Live beelden van Koninginnedag, etc....
Ik weet waar de naam Schuitvlot van daan komt. Mijn oom Co Schuitvlot was getrouwd met de zuster van mijn vader tante Jo. Zij hadden zoons Jo, Volkert, Klaas en Co. De laatste 3 werkten bij Schuitvlot en Later Schuitvlot/Fluor. Mijn Oom Co and neef Volkert een Ir. begonnen deze zaak. Ik woon nu in Bellingham Staat Washington en heb vaak gezocht voor nabestaanden van de familie Schuitvlot. Wigger "Roek" Van Halm.
VerwijderenHallo, ik ben een nabestaande van Folkert Schuitvlot (de eigenaar van Fluor Schuitvlot). Voor vragen ben ik uiteraard bereikbaar.
VerwijderenWas te snel! Even googelen leverde een prachtige site over Haarlem en de nieuwe bouwfases op. Kenden jullie deze al?
BeantwoordenVerwijderenEn wat blijkt? Even scrollen naar beneden... De 1e paal voor het Fluor Schuytflot N.V. kantoorgebouw aan de Schipholweg werd geslagen op 28 februari 1960. Dat weten we dus ook weer. Prachtige site. Dit is de link...
http://www.wijkraadslachthuisbuurt.nl/cms/pages/gebeurtenissen-in-haarlem.php
De site van de wijkraad slachthuisbuurt staat hier aan de linkerzijde bij de links vermeld. ;-)
BeantwoordenVerwijderenHet was mij dus inderdaad bekend. Ik heb zelfs nog een foto in mijn bezit van dat stuk terrein waar later het Fluorgebouw gebouwd zou gaan worden. En als je op deze site even teruggaat naar het artikel 'Uit de oude doos', dan zie je bij de één van de foto's van de oude Buitenrustbrug dat op dat terrein eerst iets van een fabriekje heeft gestaan.
Ja klopt, Ed! Ik heb het gezien! Ook dat fotootje van voor de bouw van gebouw Fluor Schuytflot. Dat fotootje is genomen vanuit de tuin van de voormalige School Buitenrust aan de Buitenrustlaan. (Was vroeger een Herenhuis.)
BeantwoordenVerwijderenHeb ik ook 5 jaar, volstrekt ten onrechte, op gezeten. Lang verhaal. Ken dat complex wel dromen en heb ook heel wat over die zolders gelopen... Mmm... laat maar zitten, verders...)
(Is nu het Nova College.) Dat ''fabriekje'' lijkt wel iets van of een soort van ''gemaal''. Met die pijp erbij. Zie je, trouwens, die landelijke uitgestrektheid erachter? Wat hadden we de ruimte toen, zeg! Nu is alles volgebouwd.
Leuk Ed, Dit stukje nostalgie. Mijn hart gaat weer helemaal open. "Es war einmal". Jammer , maar al die leuke tijden gaan voorbij. Ik kan me jouw moeder nog zó goed herinneren !!
BeantwoordenVerwijderenEn de bouw van de Hannie Schaftstraat...ach wij speelden als kinderen op de bouw. Dan pas realiseer je je dat je oud wordt. En inderdaad is het heel bijzonder dat de nazaten van de ns - ers nog steeds kontakt hebben met elkaar. Ik vind dat super leuk !!
Vorige week hebben Ada en ik koffie gedronken bij Brinkman met twee zusjes Bakker uit de Hannie Schafstraat. Geen spoorkinderen, maar wél kontakten uit de zelfde tijd. We hadden elkaar al meer dan 40 jaar niet gezien.Super !!
Groeten, Wil
Haha... Wat dat betreft, Wil, (en overige lezers) waren wij toch wel ''buiten-beentjes'', want mijn vader was een van de zeer weinigen (volgens mij de enige?)Die helemaal niet N.S. gebonden was voor zijn beroep.
BeantwoordenVerwijderen(Had ook weer voordelen. Voor deuren-schilderen, bijvoorbeeld, konden we uit diverse buren kiezen. De ''goedkoopste optie'' namen we, HAHAHAHAHA.... nee hoor. Grapje, uiteraard!)
''Pa'' was koppenzetter en later pagina-monteur bij Damiate Pers, ofwel; het Haarlems Dagblad. Had wel, soms, hele typische bijkomstigheden...
Als de treinen, soms, niet op tijd reden, was er niemand die aanbelde bij menigeen met de vraag, van: ''waarom had trein die en die naar Maastricht vanmorgen plots flinke vertraging?''
Maar kwam de krant weleens te laat in de bus, liep er soms weleens een buurman naar boven met de vraag: ''zeg Jan; (zo heette hij) hoe kan het nou dat de krant niet in mijn bus ligt?''
Waarop mijn vader dan altijd steevast en nuchter terug-antwoordde: ''moet je het Haarlems Dagblad bellen! Dan weet je het!'' HAHAHA... Weer zo'n leuke flat-herinnering!
Jaaa! Wat kon hij, als ''kranten-man'' er nou aan doen? Maar inderdaad; de flat bood wel een onderkomen aan zeer veel N.S. personeel. Het leek inderdaad wel of iedereen daar werkte.
Vraag me af of dat alleen voor de Richard Holkade-flat gold, of ook nog erbij voor de ''dependences'' in de Henriette Bosmansstraat en / of de Willem Pijperstraat? Zal wel, he?
Tja... herinneringen schieten weer door de grijze massa. We hebben nog ''voorraad''. (Maar niet teveel ''kruit verschieten'' want ben met een manuscript van jeugd en buurtherinneringen bezig... Kijken of ik het voor mekaar krijg?)
Ron, dat jouw vader geen spoorkees was, komt ook doordat jullie er pas veel later zijn komen wonen. Vooral de eerste lichting waren spoorkezen. Er kwamen en een aantal uit Utrecht en ook een aantal uit Zolle. Het was kort na de oorlog. Ik denk dat er een hoop treinen te repareren waren. De NS kreeg een aantal woningen ter beschikking voor haar personeel. Dat waren o.a. de flat aan de R. Holkade en ook de flats achter ons. Ook woonden er collega spoorkezen in de buurt van de dr.Schaepmanstraat.
BeantwoordenVerwijderenJa, het ''plaatje'' is kompleet. De woningen in de straat waar ik woon, waren reeds in 1927 exclusief voor de N.S. bestemd. Ze zouden een beperkte tijd blijven staan. Inmiddels staan ze 84 jaar! Die term ''spoorkees'' is overigens heel erg leuk gevonden! Moest erom lachen...
BeantwoordenVerwijderenHAHAHAHA... Denk net bij mezelf: ''beter een spoorkees, dan een mafkees'', HAHAHAHA... Maar het klopt, Wil! Wij waren van de ''3e lichting!''
(Zouden wij, als we van de 1e lichting waren geweest, geen kans gehad hebben? Want als de N.S. eerst het beheer van die flat had, dan is het vast zo rond 1960, of zo, naar een aparte woningstichting over gegaan, niet?
Met andere woorden; als het altijd N.S. beheer zou zijn geweest, zou ik mijn jeugd ergens anders hebben gehad. Zo zou je het ook weer kunnen stellen.)
Jullie, Ed zijn ouders en Margreet en zo nog meer mensen van de 1e lichting. Allereerst woonde op 3 hoog, in ''ons huis'' op nr. 43 een mevrouw (alleen?) Heb haar naam nooit gekend. (Jullie?)
Zij heeft er slechts 'n paar jaar in gezeten.
Eind jaren vijftig kwamen mijn tante Noor en oom Klaas in te wonen met ''Sjonneke'' (John) die er in 1960 werd geboren. Dat was tot 1961. Zij verhuisden, i.v.m. met het werk van ''Ome Klaas'' naar een huis aan Het Singel in A'dam.
Toen, vanaf augustus 1961 kwamen mijn ouders en ik erin! Zie het nog voor me. Dat fietswiel aan die takels in het dakbeschot en hijsen maar... Zo begon het! De rest naar boven slepenn en sjouwen... (Toen had je die handige lifjes, schuin tegen de gevel van heden, nog niet.
De eerste 5 jaar van mijn leven woonde ik in de Merovingenstraat nr 53, het huis wat net niet gesloopt zal worden hoorde ik. Nee, ik denk dat die bouw nog deugdelijk was van voor de oorlog. Er zaten/zitten prachtige glas in lood ramen boven de voordeur en woonkamer die een mooi licht in huis brachten.
BeantwoordenVerwijderenIk vraag me nog wel eens af of de schat ooit is gevonden, die ik als klein kind daar verstopt heb .....
Nu de sloopmanie heeft toegeslagen in de buurt, is het voor mij iets minder erg want de meeste nieuwbouw moest nog gebouwd worden. Wat ik me wel afvraag is, zouden er nog ergens foto's zijn van de Co-op winkel die daar in de buurt was? De oude vrouw waar ik en mijn ouders bij in huis woonden was daar vaste klant! Hoe klein ik toen was, ik weet nog dat ze liepen te schelden over de bonnen die je moest inleveren als je koffie wilde kopen, en ook nog wat andere dingen die tot 1952 op de bon waren.
De winter in 1954 was toen ook streng, ik lopend met mijn vader over de weilanden en bevroren sloten waar de Hannie Schaftstraat nog gebouwd moest worden, zaten nog levende eenden vastgevroren in het ijs. Dat vergeet ik nooit meer want we hadden niks bij ons om die dieren los te hakken.
In 1955 gingen we verhuizen naar Haarlem noord, het inwonen wat na de oorlog verplicht was voor alleen wonende mensen, gaf tussen die oude vrouw en mijn ouders soms wat wrijving en zo moest ik weg uit een leuke buurt met vriendelijke buren zodat wij een nieuw bestaan konden beginnen. Zo raakte ik mijn "stiefoma" kwijt en het leuke schooltje aan de Slachthuisstr.
De nieuwe woonplek in Haarlem noord was lang niet gek maar ik heb jarenlang last gehad van heimwee naar de Slachthuisbuurt. Het laatste dat ik in de buurt was, was de hoofdwerkplaats van de NS, daar heb ik nog gewerkt van '65 tot'69, eerst op de bedrijfsschool, daarna in de rijtuigen.
In de kantine moet nog een eikenhouten prijzenkast hangen die ik op de bedrijfsschool heb gemaakt.
Tot slot nog de lijfspreuk van onze leermeester, de heer Karsenbarg "Wat kan een mens mooi maken". En als ie dat zei, dan had je het goed gedaan!